Κυριακή 31 Μαρτίου 2013

Αυγεριναί τού ηλίου ακτίνες


Αυγεριναί τού ηλίου ακτίνες, τι προβαίνετε;
Τάχα αγαπάει να βλέπει έργα ληστών
το μάτι των ουρανίων;

Ω! Έλληνες, ω! θείαι ψυχαί
πού εις τούς μεγάλους κινδύνους
φανερώνετε άκαμπτον ενέργειαν
καί υψηλήν φύσιν.

Πώς, πώς τής ταλαιπώρου πατρίδος
δεν πασχίζετε να σώσητε τον στέφανον;
 Από τα χέρια ανόσια ληστών τοσούτων;

Είναι πολλά τα πλήθη των και τρομερά εις την όψιν.
Αλλ’ ένας Έλλην δύναται,
ένας άνδρας γενναίος να τα σκορπίσει.

Ανδρέας Κάλβος
Τα ηφαίστεια



Πέμπτη 28 Μαρτίου 2013

12 τραγούδια του F. G. LORCA


Η νύχτα στέκει μουσκεμένη  
μέσα στου ποταμιού τις όχθες  
και στα στήθια της Λολίτας  
από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά   
*****
Γυμνή η νύχτα τραγουδάει  
πάνω στου Μάρτη τα γιοφύρια  
Λούζει η Λολίτα το κορμί της  
με νάρδους και γλυφό νερό.   
*****
Η νύχτα, από πιοτό και ασήμι  
λάμπει ανάμεσ' απ' τις στέγες  
Ασήμι από ρυάκια και καθρέφτες  
απ' τ' άσπρα πόδια σου πιοτό
*****


Το υπέροχο αυτό ποίημα του Λόρκα, μελοποίησε ο Γιάννης Γλέζος. Την απόδοση των στίχων στα ελληνικά έκανε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Το 1969 κυκλοφόρησε ο δίσκος που είχε τίτλο "12 τραγούδια του F. G. LORCA". Τα τραγούδια του δίσκου ερμήνευσε μοναδικά ο Γιάννης Πουλόπουλος και συμμετείχε σε δύο τραγούδια η Έλενα Κυρανά. Στο τραγούδι με τίτλο "Χάρτινο τριαντάφυλλο" φωνητικά κάνει η Ρένα Κουμιώτη. Την ενορχήστρωση του δίσκου έχει κάνει ο Νίκος Μαμαγκάκης, ενώ το εξώφυλλο είναι του Γιάννη Μόραλη.

Τα τραγούδια του δίσκου είναι:

Το τραγούδι του καβαλάρη 
Σεβιλλιάνικο νανούρισμα 
Οι ρηγάδες της τράπουλας 
Το πρώτο φιλί-Έλενα Κυρανά
Θάνατος την αυγή 
Από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά 
Κόρντοβα 
Μπαλκόνι 
Αποχαιρετισμός 
Κεφαλοδέσι-Έλενα Κυρανά
Χάρτινο τριαντάφυλλο 
Μπαλάντα των τριών ποταμών


Εκτός από το "Από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά", που είναι το πιο γνωστό και το πιο διαχρονικό απ' όλα, προσωπικά ξεχωρίζω τα "Μπαλάντα των τριών ποταμών", "Μπαλκόνι" και το "Κεφαλόδεσι", το οποίο είναι το δεύτερο τραγούδι που επιλέγω για να ακούσουμε, από τη γλυκιά φωνή της Έλενας Κυρανά, μιας τραγουδίστριας που χάθηκε γρήγορα από την ελληνική μουσική σκηνή.


Τα χεράκια μου καλέ μου σου κεντήσανε μια κάπα 
με λουλούδια μοσχοκάρφια πελερίνα από νερό  
Το φεγγάρι είναι καλέ μου μια σταλίτσα πηγαδάκι 
και τα λούλουδα καλέ μου τίποτ’ άλλο πια δε θέλουν 
μόνο τα γερά σου μπράτσα που τη νύχτα με αγκαλιάζουν 
μόν’ τα μπράτσα σου καλέ μου που τη νύχτα μ’ αγκαλιάζουν  
*****
Όταν ήρθες για το γάμο άσπρη άνοιξη καλέ μου 
και του αλόγου τα νύχια τέσσερις λυγμοί ασήμι  
Το φεγγάρι είναι καλέ μου μια σταλίτσα πηγαδάκι 
και τα λούλουδα καλέ μου τίποτ’ άλλο πια δε θέλουν 
μόνο τα γερά σου μπράτσα που τη νύχτα μ’ αγκαλιάζουν
 μόν’ τα μπράτσα σου καλέ μου που τη νύχτα με αγκαλιάζουν
*****

Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

Μια ευγενική καρδιά, όπως ο ήλιος


Μια ευγενική καρδιά, όπως ο ήλιος, δείχνει το μεγαλείο της όταν είναι στο πιο χαμηλό σημείο. 

Philip Sidney, 1554-1586 
Άγγλος ποιητής 

Thomas Moran, 1937-1926
Αμερικανός ζωγράφος

Σάββατο 23 Μαρτίου 2013

Λατρεύω την ελευθερία, αλλά θα ήθελα


Λατρεύω την ελευθερία, αλλά θα ήθελα να την βρίσκω πάντοτε θρονιασμένη ανάμεσα στην δικαιοσύνη και τον ανθρωπισμό. 

Αδαμάντιος Κοραής


Victoria Stoyanova

Πέμπτη 21 Μαρτίου 2013

Δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, λες


Μεσ᾿ ἀπὸ τὸ βάθος τῶν καλῶν καιρῶν 
οἱ ἀγάπες μας πικρὰ μᾶς χαιρετᾶνε

Δεν αγαπάς και δε θυμάσαι, λες 
κι αν φούσκωσαν τα στήθη 
κι αν δακρύζεις 
που δεν μπορείς να κλάψεις όπως πρώτα, 
δεν αγαπάς και δεν θυμάσαι, ας κλαις.   

Ξάφνου θα δείς δυο μάτια γαλανά
 -- πόσος καιρός! -- 
τα χάιδεψες μια νύχτα 
και σα ν' ακούς εντός σου να σαλεύει 
μια συμφορά παλιά και να ξυπνά. 
  
Θα στήσουνε μακάβριο το χορό 
οι θύμησες 
στα περασμένα γύρω 
και θ' ανθίσει στο βλέφαρο σαν τότε 
και θα πέσει το δάκρυ σου πικρό.
  
Τα μάτια που κρεμούν
 -- ήλιοι χλωμοί -- 
το φως στο χιόνι της καρδιά και λιώνει, 
οι αγάπες που σαλεύουν πεθαμένες 
οι πρώτοι ξανά που άναψαν καημοί...

Κώστας Καρυωτάκης

Ας ακούσουμε το ποίημα αυτό του Καρυωτάκη μελοποιημένο από τον Λουκά Θάνου. Ερμηνεύει εξαιρετικά ο αλησμόνητος Νίκος Ξυλούρης.


Katya Morgun

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

Ἕνας μικρότερος κόσμος


Ἀναζητῶ μίαν ἀκτὴ νὰ μπορέσω νὰ φράξω 
μὲ δέντρα ἢ καλάμια 
ἕνα μέρος τοῦ ὁρίζοντα. 

Συμμαζεύοντας τὸ ἄπειρο, 
νἄχω τὴν αἴσθηση: 
ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε μηχανὲς 
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγες· 

ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουν στρατιῶτες 
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγοι· 

ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε ὅπλα 
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγα, 
στραμμένα κι αὐτὰ πρὸς τὴν ἔξοδο τῶν δασῶν μὲ τοὺς λύκους· 

ἢ πὼς δὲν ὑπάρχουνε ἔμποροι 
ἢ πὼς ὑπάρχουνε πολὺ λίγοι σε ἀπόκεντρα σημεῖα τῆς γῆς 
ὅπου ἀκόμη δὲν ἔγιναν ἁμαξωτοὶ δρόμοι. 

Τὸ ἐλπίζει ὁ Θεὸς 
πὼς τουλάχιστο μὲς στοὺς λυγμοὺς τῶν ποιητῶν 
δὲν θὰ πάψει νὰ ὑπάρχει ποτὲς ὁ παράδεισος.

Νικηφόρος Βρεττάκος


Randy Van Beek

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Οι άνθρωποι, όπως τ’ αστέρια


Οι άνθρωποι, όπως τ’ αστέρια, έχουν το δικαίωμα της έκλειψης. Και αυτό δεν πειράζει, με την προϋπόθεση ότι το φως θα ξανάρθει και η έκλειψη δεν θα χαθεί μέσα στη νύχτα. 

Βίκτωρ Ουγκώ, 1802-1885 
Γάλλος συγγραφέας  


Vincent Willem van Gogh

Σάββατο 16 Μαρτίου 2013

Ο δρόμος

Η σημερινή εγγραφή είναι ένα αφιέρωμα σ΄έναν δίσκο ή μάλλον σε ένα διαμάντι της ελληνικής δισκογραφίας. Ο δίσκος με τον τίτλο "Ο δρόμος" κυκλοφόρησε τον Απρίλη του 1969. Η μουσική είναι του Μίμη Πλέσσα και οι στίχοι του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τα τραγούδια ερμηνεύουν ο Γιάννης Πουλόπουλος, η Ρένα Κουμιώτη και η Πόπη Αστεριάδη.  
Ο δίσκος, στον οποίο ο Γιάννης Πουλόπουλος τραγουδάει τα δέκα από τα δώδεκα τραγούδια, γίνεται αμέσως χρυσός. Είναι ο πρώτος ελληνικός δίσκος που γίνεται χρυσός. Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν καταρρίπτει κάθε ρεκόρ πωλήσεων. Είναι ο εμπορικότερος δίσκος όλων των εποχών με περισσότερες από ένα εκατομμύριο πωλήσεις.
dromos_2.jpg
Τα τραγούδια του δίσκου:

1. Γέλαγε η Μαρία
2. Φραγκόκλησσα (ερμηνεύει ο Γιάννης Πουλόπουλος με την Πόπη Αστεριάδη)
3. Μέθυσε απόψε το κορίτσι μου
4. Ο τρελός
5. Πρώτη φορά (ερμηνεύει η Ρένα Κουμιώτη)
6. Πήρα σύννεφο δυο τόπια
7. Ξημερώνει Κυριακή
8.Η Μυρσίνη βάζει τα άσπρα (ερμηνεύει ο Γιάννης Πουλόπουλος και η Πόπη Αστεριάδη Β' φωνή)
9. Δώδεκα μαντολίνα
10.Το άγαλμα
11. Δώσε μου το στόμα σου (ερμηνεύει η Ρένα Κουμιώτη)

12. Έπεφτε βαθιά σιωπή


Το εξώφυλλο του δίσκου είναι του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου

plessas_thumb.jpgΟ Μίμης Πλέσσας εξηγεί, πως γεννήθηκε ''Ο δρόμος'' :
 '' ....Συνηθίζαμε να μοιράζουμε μία στο σπίτι του και μία στο δικό μου τις συναντήσεις μας που ποτέ δεν ήσαν άμοιρες κι από κουβέντες δουλειάς. Ήταν ώρες συντροφιάς, γιατί με τις πρώτες επιτυχίες μας με τον Λευτέρη τον Παπαδόπουλο συνδεθήκαμε με φιλία, που όσο περνούσε ο καιρός έδενε μέσα από την αμοιβαία εκτίμηση, την οικειότητα αλλά και το σεβασμό που έτρεφε ο ένας για τη δουλειά του άλλου. Σημαδιακή βραδιά εκείνη στο σπίτι του Λευτέρη, που καθισμένος στο γραφείο του περίμενα να τελειώσει μια κουβέντα με την εφημερίδα του, γιατί ο Λευτέρης είχε ήδη κάνει σημαντικά βήματα σαν δημοσιογράφος. Σκόρπια πάνω στο γραφείο του ήσαν κάτι χειρόγραφα. Ξέροντας το γραφικό του χαρακτήρα, άρχισα να διαβάζω κι ένιωσα να με πλημμυρίζει μια ανείπωτη τρυφεράδα. Τα γραπτά του Λευτέρη περιγράφανε τα εφηβικά μου χρόνια, τα χρόνια μου μέσα στην Κατοχή. Μάζεψα όσα βρήκα εκεί μπροστά μου- τι σύμπτωση, ήταν δώδεκα - κι αμέσως σκέφτηκα, ένας μεγάλος δίσκος(μέχρι τότε δεν είχαμε κάνει μεγάλο δίσκο με το Λευτέρη). Μου ήρθε κι ο τίτλος : Τα "Άγουρα Χρόνια", ξεχνώντας το ομώνυμο μυθιστόρημα του Κρόνιν. Του "είπα θα τα πάρω". Απρόθυμα μου τα έδωσε, γιατί δεν πίστευε ότι αυτά μπορούσε να είναι υλικό για τραγούδια. Φοβόταν τη διάχυτη ευαισθησία, γιατί περιείχαν και τις δικές του μνήμες και δεν τους είχε δώσει τη μορφή κουπλέ - ρεφρέν, που δίνει τη γνώριμη δύναμη στο τραγούδι. Ήταν της τύχης μας γραφτό δυο μέρες αργότερα να τα έχω γράψει όλα, τα έντεκα χωρίς ρεφρέν. Ενθουσιασμένος από το αποτέλεσμα, του τα έπαιξα και τον έπεισα να τα παρουσιάσουμε στον αξέχαστο φίλο Αλέκο Πατσιφά στη Λύρα. Αποκτήσαμε έτσι κι άλλον ενθουσιώδη υποστηρικτή που βάφτισε και το έργο : "Ο Δρόμος". Με την ανδρική φωνή του συνεργάτη μας της εποχής εκείνης Γιάννη Πουλόπουλου, μία καινούρια γυναικεία φωνή που πρότεινε ο Λευτέρης, τη Ρένα Κουμιώτη, και την Πόπη Αστεριάδη ξεκινήσαμε να φτιάξουμε έναν δίσκο που είχε κι άλλα παράξενα : ηχογραφήθηκε στο στούντιο της Κολούμπια σε δέκα ώρες παρά ένα τέταρτο! Λες κι οι μουσικοί που ήρθαν για να παίξουν ήξεραν από πριν το έργο.
Poul1.JPG
Την ηχογράφηση έκανε ο Στέλιος Γιαννακόπουλος που άφησε απείραχτη τη δύναμη και τη φρεσκάδα που είχαν οι ενορχηστρώσεις μου. Δύο μέρες μετά οι τραγουδιστές είπαν μία κι έξω τα τραγούδια! Έτσι αποκτήσαμε ένα δίσκο που για μας ήταν ακριβή στιγμή κατάθεσης ψυχής και που έγινε ορόσημο στην ελληνική δισκογραφία......''
Koumioti.jpg
'' ...; Ο Δρόμος εξακολουθεί και σήμερα να ενδιαφέρει τους νέους και κάποια από τα τραγούδια του κάθε τόσο μας δίνουν άλλη μια πλατινένια επιβεβαίωση ότι καλά έκανε η Χούντα και τον είχε απαγορεύσει, καλά έκανε και κατέβασε το έργο μας από το θέατρο της Κατίνας Παξινού κι ακόμα η τότε Ραδιοφωνία καλά έκανε και τσιρότιασε για να μην παίζεται το ''Άγαλμα'' και το ''Ξημερώνει Κυριακή'', γιατί αυτά τα τραγούδια που γράφτηκαν τότε ήταν για να γίνουν κατανοητά πολύ αργότερα, να παραμείνουν δροσερά και να κρατάνε τη σκέψη μας ορθή ύστερα από σαράντα χρόνια......''
1968 Πόπη Αστεριάδη.jpg
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος μέσα στο βιβλίο του ''Τα τραγούδια γράφουν την ιστορία τους'' περιγράφει την ιστορία των τραγουδιών :


Ο τρελός
Στην παιδική μου γειτονιά, είχαμε έναν μεθύστακα, που τον βασανίζαμε. Τον Μπαγιαντέρα. Για να αμυνθεί, μας πετούσε πέτρες από το δρόμο. Έχω μια πληγή από μια τέτοια πέτρα, στο κούτελό μου.

Πήρα σύννεφο δυο τόπια 
Εδώ κάνω επίδειξη "δεξιοτεχνίας". Ριμάρω τη λέξη "τόπια", με το ρήμα "το 'πια". Επίσης "σεβρό" (δέρμα παπουτσιού) με το "σε βρω". Έχει όμως και άλλες τέτοιες εκπλήξεις το τραγούδι. Τραγιάσκα - Αλάσκα, πέτο - σπαρματσέτο, σύννεφο που γίνεται ύφασμα κλπ.

Η Μυρσίνη βάζει τ' άσπρα  
Το έγραψα για την κόρη του Λοίζου, που την έχω βαφτίσει. Ο Πλέσσας κατάλαβε την αδυναμία μου και έγραψε ένα πολύ τρυφερό τραγούδι. Όταν παιζόταν ο ΔΡΟΜΟΣ στο θέατρο, όλοι οι θεατές κρατούσαν το ρυθμό με παλαμάκια. 

Το άγαλμα 
Είναι ένα από τα πιο δυνατά τραγούδια του ΔΡΟΜΟΥ. Επί σειρά ετών, ακουγόταν σε όλα τα νυχτερινά κέντρα και παιζόταν από ραδιόφωνα και τηλεοράσεις. Κλασσική η ερμηνεία του Γιάννη Πουλόπουλου. 

Δώσε μου το στόμα σου 
Η Ρένα Κουμιώτη τραγουδούσε σε μια μπουάτ της Πλάκας. Παντελώς άγνωστη. Ο Λοίζος με πήρε στην μπουάτ για να την ακούσω. Μου άρεσε πολύ η φωνή της. Άρεσε και στου Πλέσσα. Ο Πατσιφάς ενθουσιάστηκε! Την άλλη μέρα, τη βάλαμε στο στούντιο κι έσκισε! Έτσι άρχισε η καριέρα της ...; 





Όλα τα τραγούδια του δίσκου είναι αγαπημένα! Διάλεξα για ακούσουμε το "Ξημερώνει Κυριακή" με την ελπίδα και την ευχή πάντα να ξημερώνει μια Κυριακή!



Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013

Μονάχα οι αετοί και τα ερπετά


Οι υψηλές θέσεις είναι σαν τα απότομα βράχια.
Μονάχα οι αετοί και τα ερπετά μπορούν να φτάσουν στην κορυφή.

Germaine de Staël, 1766-1817
Γαλλίδα διανοούμενη  

Albert Bierstadt, 1830-1902
Γερμανο-Αμερικανός ζωγράφος

Τρίτη 12 Μαρτίου 2013

Αν ο καθένας σκέπτουνταν

- …Εγώ δεν κάνω τίποτα και βαριούµαι φοβερά! Να, σήµερα το πρωί, ώσπου να ξυπνήσει ο αδελφός µου, περνούσα και ξαναπερνούσα το χέρι µου µες στις αχτίδες του ήλιου και κοίταζα τα σκονάκια που χοροπηδούσαν, έτσι, για να περνά η ώρα. ∆εν ξέρω πώς να σκοτώσω τις ατέλειωτες ώρες της ηµέρας! 
Η Γνώση γέλασε. - Θες να τις σκοτώσεις ή να τις µεταχειριστείς; ρώτησε. 
- Το ίδιο δεν κάνει; 
- Όχι! Η ώρα πάντα περνά. Μ' αν κάνεις περιττά πράµατα, τη σκορπάς – ενώ αν κάνεις δουλειές µε σκοπό, τη µεταχειρίζεσαι. 
- ∆εν το συλλογίστηκα αυτό ποτέ, είπε συλλογισµένο το Βασιλόπουλο. Και µένα η ώρα µου φαίνεται ατέλειωτη! 
- Και όµως η ώρα είναι πολύτιµη, αποκρίθηκε η Γνώση. Σε τι καταγίνεσαι όλη µέρα; 
- Σε τίποτα! Σε τι µπορώ να καταγίνω; Ο καθένας ζει και καταγίνεται για τον εαυτό του, κι εγώ δεν έχω ανάγκη από τίποτα. 
- Μα ο τόπος σου έχει ανάγκη από σένα. 
- Μπα! Ο καθένας φροντίζει για τον εαυτό του και κουτσοζεί. 
- Καλά το είπες, πως κουτσοζεί, αποκρίθηκε λυπηµένη η Γνώση. Και ο τόπος σου κουτσοζεί. Το καταδέχεσαι όµως; 
- Τι να του κάνω; 
- Αν ο καθένας σκέπτουνταν λιγότερο το άτοµό του και δούλευε περισσότερο για το γενικό καλό, θα έβλεπε µια µέρα πως πάλι για τον εαυτό του δούλεψε, και πως αντί να κουτσοζεί, κατάφερε να καλοζεί.  

Απόσπασμα από το "Παραμύθι χωρίς όνομα" 
Πηνελόπη Δέλτα


Johnny Palacios

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

Η μορφή της Μοίρας


Ιστορισμένα παραμύθια στην καρδιά μας 
σαν ασημένια σκούνα 
μπρος στο τέμπλο μιας άδειας εκκλησιάς, 
Ιούλιο στο νησί. 
Γ.Σ.  

Η μορφή της μοίρας πάνω απ' τη γέννηση ενός παιδιού, 
γύροι των άστρων κι ο άνεμος μια σκοτεινή βραδιά του Φλεβάρη, 
γερόντισσες με γιατροσόφια ανεβαίνοντας τις σκάλες που τρίζουν 
και τα ξερά κλωνάρια της κληματαριάς ολόγυμνα στην αυλή.  

Η μορφή πάνω απ' την κούνια ενός παιδιού μιας μοίρας μαυρομαντιλούσας 
χαμόγελο ανεξήγητο και βλέφαρα χαμηλωμένα και στήθος άσπρο σαν το γάλα 
κι η πόρτα που άνοιξε κι ο καραβοκύρης θαλασσοδαρμένος 
πετώντας σε μια μαύρη κασέλα το βρεμένο σκουφί του.  

Αυτά τα πρόσωπα κι αυτά τα περιστατικά σ' ακολουθούσαν 
καθώς ξετύλιγες το νήμα στην ακρογιαλιά για τα δίχτυα 
κι όταν ακόμη αρμενίζοντας δευτερόπριμα κοίταζες το λάκκο των κυμάτων· 
σ' όλες τις θάλασσες, σ' όλους τους κόρφους 
ήταν μαζί σου, κι ήταν η δύσκολη ζωή κι ήταν η χαρά.  

Τώρα δεν ξέρω να διαβάσω παρακάτω, 
γιατί σε δέσαν με τις αλυσίδες, γιατί σε τρύπησαν με τη λόγχη, 
γιατί σε χώρισαν μια νύχτα μέσα στο δάσος από τη γυναίκα 
που κοίταζε στυλώνοντας τα μάτια και δεν ήξερε καθόλου να μιλήσει, 
γιατί σου στέρησαν το φως το πέλαγο το ψωμί.  

Πώς πέσαμε, σύντροφε, μέσα στο λαγούμι του φόβου; 
Δεν ήταν της δικής σου μοίρας, μήτε της δικής μου τα γραμμένα, 
ποτές μας δεν πουλήσαμε μήτε αγοράσαμε τέτοια πραμάτεια· 
ποιος είναι εκείνος που προστάζει και σκοτώνει πίσω από μας;  

Άφησε μη ρωτάς· τρία κόκκινα άλογα στ' αλώνι 
γυρίζουν πάνω σ' ανθρώπινα κόκαλα κι έχουν τα μάτια δεμένα, 
άφησε μη ρωτάς, περίμενε· το αίμα, 
το αίμα ένα πρωί θα σηκωθεί σαν τον Άι-Γιώργη τον καβαλάρη 
για να καρφώσει με το κοντάρι πάνω στο χώμα το δράκοντα. 

Γεώργιος Σεφέρης 
1η Οχτώβρη '41

Οι μεγάλες μέρες της οργής Του
John Martin (1789-1854)
Άγγλος ζωγράφος

Κυριακή 10 Μαρτίου 2013

Ἡ βρύση τοῦ πουλιοῦ


Κάνε με ἀηδόνι Θεέ μου, 
πᾶρε μου ὅλες τὶς λέξεις
 κι ἄφησέ μου τὴ φωτιά, 
τὴ λαχτάρα, τὸ πάθος, τὴν ἀγάπη, 
νὰ τραγουδῶ ἔτσι ἁπλά, 
ὅπως τραγουδοῦσαν οἱ γρῦλοι μία φορὰ 
κι ἀντιλαλοῦσε ἡ Πλούμιτσα τὴ νύχτα. 

Ὅπως ἡ βρύση τοῦ Πουλιοῦ μὲς στὴ φτέρη. 
Νὰ γιομίζω μὲ τὸ μουμούρισμά μου 
τὴ μεγάλη κυψέλη τ᾿ οὐρανοῦ. 
Νὰ θησαυρίζω τὰ νερὰ τῶν βροχῶν 
καὶ τὶς ἀνταύγειες 
ἀπ᾿ τὸ θαῦμα τοῦ κόσμου. 

Νὰ μ᾿ ἁπλώνουν τὶς φοῦχτες τους οἱ ἄνθρωποι 
κι ἕνας ἕνας νὰ προσπερνοῦν. 
Κι ἀδιάκοπα νὰ ρέω τὴ ζωή, 
τὴν ἐλπίδα, τὴ λάμψη τοῦ ἥλιου, τοῦ ἡλιογέρματος 
τὸ γαρουφαλένιο ψιχάλισμα στὰ ὄρη, 
τὴ χαρά, τὰ χρώματα νὰ ρέω 
τοῦ οὐράνιου τόξου καὶ τὴ βροχούλα τῆς ἀστροφεγγιᾶς. 

Ὢ  τί καλὰ πού ῾ναι σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο!  

Νικηφόρος Βρεττάκος (1912-1991)


Victor Cyganov

Σάββατο 9 Μαρτίου 2013

Ξέρεις τι είναι ο έρωτας;


Ξέρεις τι είναι ο έρωτας; 

Το άγριο μπλε της θάλασσας

Το βαθύ κόκκινο της παπαρούνας

Το φλύαρο πράσινο του λειβαδιού

Το μεθυσμένο πορτοκαλί του χειμωνιάτικου ήλιου
  
Αλκυόνη Παπαδάκη
"Κάργιες"


Andrius Kovelinas

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος για να γεννηθείτε

Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που η ευτυχία
δεν είναι πάντα
και τόσο διασκεδαστική
αν δεν σας νοιάζει μια δόση κόλασης
που και που
όταν όλα πάνε καλά
γιατί ακόμα και στον παράδεισο
δεν τραγουδούν
όλη την ώρα
*****
Ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας νοιάζει που μερικοί άνθρωποι πεθαίνουν
όλη την ώρα
ή έστω απλώς λιμοκτονούν
κάποιες ώρες
στο κάτω κάτω δεν πειράζει
αφού δεν είστε εσείς
*****
Α, ο κόσμος είναι ωραίο μέρος
για να γεννηθείτε
αν δεν σας πολυνοιάζουν
λίγα ψόφια μυαλά
στις ψηλότερες θέσεις
ή μια δυο βόμβες
που και που
στα ανεστραμμένα σας πρόσωπα 

*****
ή άλλες τέτοιες απρέπειες
απ' τις οποίες μαστίζεται η κοινωνία μας
με τους διακεκριμένους άνδρες της
και τους κληρικούς της
και τους λοιπούς αστυφύλακες
και τις διάφορες φυλετικές διακρίσεις της
και τις κοινοβουλευτικές ανακρίσεις της
και τις άλλες δυσκοιλιότητες
που η τρελή μας σάρκα
θα κληρονομήσει
*****
Ναι ο κόσμος είναι το καλύτερο μέρος
για ένα σωρό πράγματα όπως το να κάνεις κουταμάρες
και να κάνεις έρωτα
και να είσαι λυπημένος
και να τραγουδάς φτηνά τραγούδια και να έχεις εμπνεύσεις.


Λόρενς Φερλινγκέτι
Αμερικανός εκδότης, ποιητής, συγγραφέας και ζωγράφος
(μετάφραση: Ρούμπη Θεοφανοπούλου)
πυργος05100_n.jpg

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013

Η ειρήνη δίδει τροφή


Η ειρήνη δίδει τροφή στον γεωργό, ακόμα και όταν αυτός βρίσκεται εν μέσω βράχων, ο πόλεμος, τουναντίον, φέρει σ' αυτόν δυστυχία, κι όταν ακόμα βρίσκεται εν μέσω πεδιάδας.

Πίνδαρος (522 - 443 π.Χ.)
Λυρικός ποιητής της Αρχαίας Ελλάδας


Lee Bogle

Τρίτη 5 Μαρτίου 2013

Τὰ πουλιὰ δέλεαρ τοῦ Θεοῦ

Νὰ γυρίζεις — αὐτὸ εἶναι τὸ θαῦμα -— 
μὲ κουρελιασμένα μάτια 
μὲ φλογωμένους κροτάφους ἀπ᾿ τὴν πτώση 
νὰ γυρίζεις 
στὴν καλὴ πλευρά σου. 

Πεσμένος αἰσθάνεσαι 
τὴν κόλαση ποὺ εἶναι ἡ αἰτιότητα 
τὸ στῆθος ὡσὰν συστατικὸ τοῦ ἀέρα 
τὰ βήματα χωρὶς προοπτική. 

Κι ὅμως στὴ χειμωνιάτικη γωνία ὁ καστανᾶς 
περιβάλλεται ἀπὸ σένα. 
Κόψε ἕνα τραγούδι ἀπ᾿ τ᾿ ἄνθη μὲ δάχτυλα νοσταλγικά. 
Νὰ γυρίζεις — αὐτὸ εἶναι τὸ θαῦμα.  

Θὰ περάσουν ἀποπάνω μας ὅλοι οἱ τροχοὶ 
στὸ τέλος 
τὰ ἴδια τὰ ὄνειρά μας θὰ μᾶς σώσουν. 

Ἀγάπη μεῖνε στὴν καρδιὰ — 
αὐτὸς ἂς εἶναι ὁ κανὼν τοῦ τραγουδιοῦ σου. 
Μὲ τὴν ἀγάπη 
Θὰ σηκώσουμε τὴν ἀπελπισία μας 
Ἀπ᾿ τὸ ἀμπάρι τοῦ κορμιοῦ. 

Δὲν εἶναι φορτίο γιὰ τὴ χώρα τῶν ἀγγέλων 
ἡ ἀπελπισία. 
Καὶ προπαντὸς ἂς μὴν ἀφήσουμε τὴν ἀγάπη 
νὰ συνωστίζεται μὲ τόσα αἰσθήματα…  

Ἅπλωσε ἡ γαλήνη τὰ φτερά της 
ὡσὰν ἀλησμόνητος κύκνος ὀνείρου 
σ᾿ αὐτὰ τὰ ἔρημα νερά. 
Κάτι νιώθω σήμερα βλέποντας τὰ πουλιά.  

Ἡ ἀγωνία μου ὑψώνεται, 
ὡς τὰ ἐδελβάις ἄνθη.  

Τὰ ὄνειρα βλαστοὶ στὸ στῆθος 
κλήματα μέσ᾿ στὴν καρδιὰ 
διαγώνια ἐκδικοῦνται τὸ χῶμα 
σκοτώνοντας ἐμᾶς.

Νίκος Καρούζος (1926-1990)
(ἀποσπάσματα «Διαλόγων»)


Marie Witte

Κυριακή 3 Μαρτίου 2013

Ελένη Ζαφειρίου-η πιο γλυκιά μάνα του ελληνικού κινηματογράφου


Η Ελένη Ζαφειρίου ήταν μία από τις μεγαλύτερες ηθοποιούς του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Γεννήθηκε στη Λάρισα και υιοθετήθηκε από την Κυριακούλα Ζαφειρίου, ηθοποιό στα μπουλούκια της εποχής εκείνης. Από πολύ μικρή ήρθε σε επαφή με το θεατρικό σανίδι, αφού έπαιζε στο θίασο της μητέρας της, σε όλα τα έργα που είχαν παιδικούς ρόλους.  Σπούδασε στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Το 1936 πρωτοεμφανίζεται στο Εθνικό Θέατρο στην παράσταση «Πριν από το ηλιοβασίλεμα».  
Στο Εθνικό Θέατρο παρέμεινε τα περισσότερα χρόνια της καριέρας της σε δύο χρονικές περιόδους, από το 1936 έως το 1943 και από το 1955 έως το 1978. Ερμήνευσε πολλούς ρόλους σε ένα πλούσιο ρεπερτόριο κλασικών έργων που ανέβαζε το Εθνικό Θέατρο, δίπλα στα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής, τον Παππά, την Μανωλίδου, τη Μερκούρη και άλλους. 
Το ελληνικό κοινό, όμως, τη γνώρισε κυρίως ως μαυροφορεμένη μάνα σε πλείστες ελληνικές ταινίες: 
"Το κορίτσι με τα μαύρα" του Μιχάλη Κακογιάννη - 1956

"Ο κατήφορος" του Γιάννη Δαλιανίδη - 1961, 
"Νόμος 4000" του Γιάννη Δαλιανίδη - 1962, 
"Ουρανός" του Τάκη Κανελλόπουλου - 1962,
"Εγωισμός" του Γιάννη Δαλιανίδη - 1964, 
"Ξύπνα Βασίλη" του Δημήτρη Ψαθά - 1969, 
"Η σφραγίδα του Θεού" του Απόστολου Τεγόπουλου - 1969
Πηγή φωτογραφίας
"Αστραπόγιαννος" του Νίκου Τζήμα 1970 κ.α.  
Άλλες ταινίες στις οποίες έπαιξε είναι: 
"Πικρό ψωμί" του Γρηγόρη Γρηγορίου - 1951, 
"Νεκρή Πολιτεία" του Φρίξου Ηλιάδη-1951, 
"Η Αγνή του λιμανιού" του Γιώργου Τζαβέλλα -1952, 
"Το τελευταίο ψέμα" του Μιχάλη Κακογιάννη - 1957
Πηγή φωτογραφίας
"Θεία από το Σικάγο" του Αλέκου Σακελλάριου - 1957
Πηγή φωτογραφίας
"Ζάλογγο, το κάστρο της λευτεριάς" του Στέλιου Τατασόπουλου - 1959,
"Η λίμνη των στεναγμών" του Γρηγόρη Γρηγορίου - 1959,
"Ο κατήφορος" του Γιάννη Δαλιανίδη - 1961, στο ρόλο της Ελισάβετ Νικολάου
  και πολλές άλλες.
Στην τηλεόραση χαρακτηριστικός παρέμεινε ο ρόλος της "Καμπουρίτσας" που ερμήνευσε στη σειρά "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" τη δεκαετία του '70. Άλλες τηλεοπτικές της εμφανίσεις στις σειρές: "Δόνα Ροζίτα" 1984, "Το τρίτο στεφάνι" 1995 και "Το χρώμα του φεγγαριού" 1996-1997.
Η Ελένη Ζαφειρίου έφυγε από κοντά μας το 2004, σε ηλικία 88 χρόνων.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από σελίδες αυτοβιογραφίας  της Ελένης Ζαφειρίου που δημοσιεύθηκαν, το 1991, σε 4  τεύχη (53, 54, 55 και 56) του περιοδικού Οδός Πανός. 

"Ίσως να μη γνώριζα ποτέ τους μεγάλους καλλιτέχνες αν η μάνα μου δεν είχε μέσα της εκτός από τα τρυφερά αισθήματα, και κριτήρια καλλιτεχνικά. 
Μια μέρα μου λέει: 
«αύριο ή μεθαύριο να πάμε να δεις ένα έργο που το ξέρεις κι έχεις παίξει». 
Πάντα μου άρεσαν οι εκπλήξεις γι' αυτό δεν τη ρώτησα να μου πει καμιά λεπτομέρεια. Δεν άργησε όμως να έρθει η πολυπόθητη αυτή μέρα. 
Αφού ντυθήκαμε «ευπρεπώς» (έτσι το έλεγε η μάνα μου, της άρεσε η καθαρεύουσα) πήραμε την ανηφόρα της οδού Λένορμαν, φτάσαμε στο Μεταξουργείο, και από εκεί μπήκαμε στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου και σε λίγο φτάσαμε στο «Εθνικό Θέατρο». Στην πόρτα τής έφεραν λίγες δυσκολίες γιατί είχαν μόνο μία θέση, γι' αυτήν. Τους εξήγησε ότι θα καθήσει στην άκρη και 'γω θ' ακουμπήσω στο χερούλι του καθίσματός της, χωρίς να ενοχλώ τους θεατές. Δεν επέμειναν περισσότερο, μπήκαμε στην πλατεία.  

Θεέ μου, τι έκπληξη ήταν αυτή μόλις αντίκρισα το σκηνικό!!!  Η αυλαία ήταν ανοιχτή, δε χρειαζόταν ν' ανοίξει για ν' αρχίσει η παράσταση. Εγώ δε μπορούσα να φανταστώ το έργο που θα έβλεπα, γι' αυτό αγωνιούσα ν' αρχίσει. Επιτέλους άρχισαν και με τα πρώτα λόγια κατάλαβα ότι έπαιζαν τον «Οιδίποδα Τύραννο», έβλεπα τη μεγαλόπρεπη παράσταση του Φώτη Πολίτη χωρίς να ξέρω ότι Οιδίποδα έπαιζε ο Μεγάλος Βεάκης, Ιοκάστη η ανεπανάληπτη Παξινού, τους υπόλοιπους ρόλους ο Μινωτής, ο Ροζάν, ο Γιώργος Γληνός, ο Παρασκευάς, ο Κωτσόπουλος, κι όλη η καλλιτεχνική αφρόκρεμα εκείνης της εποχής. 
Παρακολουθώντας αυτή την παράσταση, νοερώς αποφάσισα να ακολουθήσω το επάγγελμα του ηθοποιού, αλλά σ' αυτό το χώρο."

Περισσότερα αποσπάσματα μπορείτε να διαβάσετε στην σελίδα: k-m-autobiographies.blogspot.gr/2011/04/110.html

Ήταν ένα μικρό αφιέρωμα στη πιο γλυκιά "μάνα" του ελληνικού κινηματογράφου, που πρωταγωνιστούσε μέσα από τους δεύτερους ρόλους που ερμήνευσε στην καριέρα της.
Πηγή φωτογραφίας